In Nederland krijgen bijna alle kinderen onder de 6 jaar de waterpokken en is deze ziekte niet ernstig te noemen. Er is een vaccinatie, maar vanwege het vaak milde verloop van deze ziekte, wordt deze niet opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma. Er zijn dus maar weinig volwassenen die de waterpokken krijgen. De vaccinatie is wel te krijgen, maar dit betaal je dan helemaal zelf. Alles over de waterpokkenvaccinatie vertellen we je verder hieronder. Voor meer informatie kun je overigens ook terecht bij de huisarts, GGD of het vaccinatiecentrum. 

Wat zijn de waterpokken?

Waterpokken worden veroorzaakt door een besmettelijk virus wat meestal begint met lichte koorts en hangerig zijn. Hiervoor kun je natuurlijk altijd paracetamol geven. Na 1 á 2 dagen ontstaan er rode bultjes op de huid, die uiteindelijk veranderen in blaasjes die veel jeuk kunnen veroorzaken. Dit is erg vervelend en kan, als er veelvuldig wordt gekrabd ook littekens veroorzaken. Na een aantal dagen drogen de bultjes in en ontstaan er korstjes (ook dan is krabben niet aan te raden). Voor zwangere vrouwen (en volwassenen die het als kind niet hebben gehad) kunnen de waterpokken voor meer klachten zorgen en soms zijn er zelfs ernstige gevolgen zoals bijvoorbeeld een hersenontsteking. Er belanden jaarlijks zo’n 200 mensen in het ziekenhuis door de waterpokken en er overlijden gemiddeld twee tot drie mensen per jaar.

Vaccinatie niet in Rijksvaccinatieprogramma Nederland

Er is dus een vaccin tegen waterpokken (verschillende zelfs) maar op 1 oktober 2020 heeft de Gezondheidsraad een advies uitgebracht om deze niet op te nemen binnen het Rijksvaccinatieprogramma in Nederland (terwijl het in 44 andere landen wel in het programma is opgenomen). Dit is dus omdat de ziekte in ons land niet ernstig genoeg is en bijna alle kinderen het dus onder de 6 jaar in een milde vorm krijgen. Inenten kan vanaf 11 maanden en kost +/- 100 euro.

Op de BES-eilanden situatie anders

Op Bonaire, Sint-Eustatius en Saba (BES-eilanden) is de situatie anders als je kijkt naar hoeveel kinderen het virus krijgen. De ziekte circuleert het namelijk minder en krijgen dus niet alle jonge kinderen de waterpokken. Hierdoor zijn er dus regelmatig uitbraken die ervoor zorgen dat kinderen en volwassenen ziek worden en vooral onder die volwassenen is het soms best ernstig. Daarom wordt op de BES-eilanden dit vaccin wel gegeven binnen het Rijksvaccinatieprogramma. Daarnaast moet iedereen die de ziekte nog niet heeft gehad de mogelijkheid krijgen om zich te laten vaccineren.

Levend verzwakt vaccin: natuurlijke ziekteverwekker

Het waterpokkenvaccin is een ‘levens verzwakt vaccin’ wat inhoudt dat het een natuurlijke ziekteverwekker is. Het virus wordt verzwakt, wat ervoor zorgt dat het geen ziekte veroorzaakt, maar afweer opwerkt. Er ontstaat dus een reactie in het lichaam wat lijkt op een afgezwakte vorm van de ziekte. Dit alles zorgt voor een langdurige bescherming. Overigens is het wel goed om te vermelden dat een levend verzwakt vaccin niet geschikt is voor mensen met een immuunstoorsnis en zwangere vrouwen.

Waaruit bestaat het waterpokkenvaccin precies?

Het waterpokkenvaccin bestaat uit drie bestanddelen te weten antigenen, hulpstoffen en reststoffen. Hieronder vertellen we je er iets meer over:

-Antigenen zijn de verzwakte delen van het virus waartegen immuniteit wordt opgewekt.
-Hulpstoffen worden aan het vaccin toegevoegd om de werkzaamheid te kunnen verbeteren, het vaccin stabiel te houden, de houdbaarheid te verlengen en de toediening gemakkelijker te maken.
-Reststoffen zijn de resten van stoffen uit het productieproces. Dit doen men bijvoorbeeld om te voorkomen dat er ongewenste bacteriën groeien gedurende het proces. Deze stoffen worden zo veel mogelijk verwijdert voordat het vaccin wordt gebruikt. Soms blijft er wel iets achter, maar dit is zo weinig dat het geen schade kan veroorzaken.

In de bijsluiter kun je altijd terugvinden uit welke bestanddelen het waterpokkenvaccin precies bestaat. Ook eventuele bijwerkingen zijn hier terug te vinden.

Na inenten nog waterpokken? En hoe lang werkt vaccin?

Je kunt na inenting nog steeds waterpokken krijgen, alleen is de kans wel kleiner. Daarnaast is de kans ook kleiner dat het ziekteverloop ernstig is. Onderzoek onder mensen die twee vaccinaties hebben gehad laat zien dat na 15 jaar de effectiviteit nog steeds groot is, maar liefst 90%. Er is verder nog geen onderzoek dat duidelijk maakt of een extra herhaalvaccinatie ook nodig is.

Goed om te weten is ook dat het vaccin helemaal veilig is. Dit geldt voor alle vaccins die in Nederland voor gebruik zijn geregistreerd. Hiervoor zijn ze uitgebreid onderzocht en veilig bevonden om te geven. Daarnaast wordt de waterpokkenvaccinatie al sinds 1995 gegeven in de VS, sinds 2004 in Duitsland en sinds 2005 in Australië. Het gaat dus zeker niet om een heel nieuw vaccin, wat dus wel wat geruststelling biedt als je er over nadenkt om dit vaccin aan je kind(eren) te geven.

Speelafspraakjes om elkaar te besmetten

Believe it or not: er worden tegenwoordig speelafspraakjes gemaakt als kinderen besmet zijn met de waterpokken. Vaak is dit onder het mom van ‘ dan hebben ze het allemaal maar gehad’ en ‘dan kun je een beetje plannen wanneer je kind het krijgt’. Hier valt natuurlijk een hoop voor te zeggen en als een kind zich echt niet lekker voelt dan zal een speelafspraakje ook niet het eerste zijn waar hij/zij dan zin in heeft. Het is dus van belang om altijd goed te kijken naar wat het betreffende kind aan kan (sowieso moet dit volgens ons altijd prioriteit nummer 1 zijn) en niet gedurende ziekte dingen op dringen.

Heb jij wel eens overwogen om de waterpokkenvaccinatie aan jouw kind(eren) te laten geven? Waarom wel of niet? We lezen het graag in de comments!

Afbeelding: Pexels – CDC